khêu | đt. Khươi, cạy lên: Đốt đèn thì phải khêu tim, Làm thân con gái mua kim để đời (CD)// C/g. Khêu, gợi ra, nhắc cách khéo-léo, chọc cho dậy lên: Lửa phiền càng dập càng khêu mối phiền (K). |
khêu | - đgt. 1. Dùng vật nhọn làm cho ra khỏi chỗ bị giữ chặt: khêu ốc khêu ngọn đèn lên. 2. Gợi lại, làm trỗi dậy yếu tố tinh thần đang chìm lắng dần: khêu nỗi nhớ khêu oán hờn làm gì nữạ |
khêu | đgt. 1. Dùng vật nhọn làm cho ra khỏi chỗ bị giữ chặt: khêu ốc o khêu ngọn đèn lên. 2. Gợi lại, làm trỗi dậy yếu tố tinh thần đang chìm lắng dần: khêu nỗi nhớ o khêu oán hờn làm gì nữa. |
khêu | đgt 1. Lấy cái gì ra bằng một vật có đầu nhọn: Khêu cái gai. 2. Làm cho bấc đèn cao lên cho sáng hơn: Đêm trăng, một ngọn đèn khêu nhỏ (Tố-hữu). 3. Gợi ra; Gây nên: Lửa phiền càng dập càng khêu mối phiền (K); Khối tình ai nặn, lửa tình ai khêu (Tản-đà). |
khêu | dt. Dùng kim, que hay vật gì mà móc, mà khều ra: Lá màn rủ thấp, ngọn đèn khêu cao (Ng.Du) Ngb. Gợi ra: Lửa phiền càng dập càng khêu mối phiền (Ng.Du) Lời trung khêu ruột gian-thần (Nh.đ.Mai) |
khêu | .- đg. 1. Lấy cái gì ra bằng một vật có đầu nhọn: Khêu cái dằm; Khêu bấc đèn. 2. Gợi ra, làm thức tỉnh tình cảm: Lửa phiền càng dập càng khêu mối phiền (K). |
khêu | Dùng kim hay que mà kều, mà lấy cái gì ra: Khêu bấc đèn. Nghĩa bóng: Gợi ra: Khêu lòng nhân từ. Văn-liệu: Chuông có đấm mới kêu, Đèn có khêu mới tỏ. Có của thì vạn người hầu, Có bấc, có dầu thì vạn người khêu. Xin chàng đọc sách ngâm thơ, Dầu hao thiếp rót, đèn mờ thiếp khêu. Lá màn rủ thấp, ngọn đèn khêu cao (K). Lửa phiền càng dập càng khêu mối phiền (K). Lời trung khêu ruột gian thần (N-đ-m). |
Nàng đưa cao hai đuôi lông mày như người khêu khích : Anh tưởng em sợ à ? Trương hỏi : Nhưng tại sao em lại cứ yêu anh ? Thế giờ em cũng hỏi lại anh câu ấy thì anh bảo sao ? Anh không biết. |
Nghĩ vậy nhưng chàng vẫn không sao làm á được những tiếng khêu gợi tự nhiên của thâm tâm. |
Ao thu nước gợn trong veo Gió thu khêu giục , ghẹo người tình chung Buồn tênh cái tiếng thu chung Đêm thu ta biết vui cùng với ai ? Thờ ơ trúc muốn ghẹo mai Vì tình nên phải miệt mài đêm thu. |
Bồ câu bay thấp liệng cao Bay ra cửa phủ bay vào trong dinh Ngọn đèn khêu gợi tâm tình Khêu lên cho tỏ ta nhìn mặt nhau Nhìn người chẳng dám nhìn lâu Nhìn qua cho bõ cơn sầu mà thôi. |
BK Bồ câu bay thấp liệng cao Bay qua cửa phủ bay vào trong dinh Ngọn đèn khêu gợi tâm tình Khêu lên cho tỏ ta mình với nhau Nhìn người chẳng dám nhìn lâu Nhìn qua cho bõ cơn sầu chia li. |
Chàng về đọc sách ngâm thơ Đĩa dầu hao thiếp rót , ngọn đèn mờ thiếp khêu. |
* Từ tham khảo:
- khều
- khều khào
- khều khào
- khều khoào
- khều móc
- khệu khạo