sử địa | dt. Hai môn học sử-ký và địa-lý gọi tắt. |
Sau này , lớn lên một chút , đi học Tây , tôi lên mặt hợm , coi thường những tranh ấy và cho là “quê một cục” vì hàng ngày học sử Hy Lạp , tôi thường thấy những bức hoạ của Gauguin , Léonard de Vinci… và tôi nghĩ rằng tranh như thế mới là tranh , vẽ như thế mới là vẽ , chớ cứ quanh đi quẩn lại chỉ có mấy chú chuột thổi kèn tàu , Chức Nữ mặt méo xẹo , mà lại có đuôi gà , cóc đi học quạt lò mà cái ấm lại to hơn cóc… thương làm sao cho nổi ! Ấy là cái lúc tôi lai Tây , hosử địaịa “Nước tôi tên là xứ Gaulle , tổ tiên tôi là người Gaulois” và tôi tưởng rằng cái quan niệm mới mẻ ấy sẽ cứ tồn tại mãi , rồi trưởng thành , rồi già nua trong đầu óc tôi như thế mãi. |
Bù lại , cô có những ký ức đáng nhớ và kiến thức sâu sắc về lịch ssử địaphương trong một tháng sống ở đây. |
Về tranh vẽ , vào năm 1932 , trên Đông Thanh tạp chí số 1 có đăng bức hình vẽ "giả vương Quang Trung" , hình này đến năm 1968 xuất hiện lại trong tập san Ssử địasố 9 10 với ghi chú là tranh này lấy từ tập "Mãn Châu cổ họa". |
Hình vẽ vua Quang Trung trên bìa tập san Ssử địanăm 1968 Ảnh : L.Điền chụp lại. |
Đặng Phương Nghi trong bài Triều đại Tây Sơn dưới mắt các nhà truyền giáo Tây phương , đăng ở Tập san Ssử địa, số 13 , 1.3.1969 , có dịch giới thiệu thư của ông Le Roy gửi ông Letondal , trong đó có đoạn : Theo như ông nói , thì chúng tôi không hay biết gì về cựu vương Nam Hà ở Đồng Nai. |
Tập san Ssử địa, số 21 , 1.3.1971 , tác giả Phù Lang Trương Bá Phát trong bài Cuộc khởi dậy và chiến tranh của Tây Sơn có trích dẫn ghi chép của cha Ginestar viết rằng : Tây Sơn không ngờ nhà vua (tức chỉ Nguyễn Ánh) tới Bình Định hồi bấy giờ... Nhà vua về Đồng Nai lấy tư cách người chiến thắng , với thâu thập được tin mừng rằng hai anh em Tây Sơn đánh nhau vào 1790 đến 1792 , mối bất hòa ấy tồn tại luôn luôn giữa hai anh em... (tr.90). |
* Từ tham khảo:
- cờ đuôi nheo
- cờ gánh
- cờ gian bạc lận
- cờ giong trống mở
- cờ lâm nước bí
- cờ lâm thế bí