đồ xôi | Nấu xôi chín qua hơi nước bằng một dụng cụ riêng gọi là chõ, có nơi gọi là hông xôi. |
Nếu ăn hết một trái mà anh thấy còn them thì lấy hòn đá đập cái hột ra ; anh sẽ có một cái nhân bùi như tram ; và có nhiều , đem đồ xôi trước cúng cụ , sau ăn thì tuyệt. |
Nhớ đến như thế thì làm sao mà quên được là có nhiều lần hai vợ chồng cặm cuđồ xôiôi cả ngày rồi rắc men , rồi ủ , rồi đêm thức dậy dở ra xem đã có nước chảy xuống thau chưa và bàn bạc có nên rút bớt lại không hay cứ để nguyên thế cho tới sáng… Này em ạ , cái rượu nếp này ăn thì ngon thật , nhưng làm công phu quá. |
Có lẽ yếu tố đầu tiên là việc trình bày , sau đó là vấn đề nề nếp dùng đeđồ xôiôi làm rượu. |
Làm cơm rượu , người ta ngâm nếp rồi đồ lên như đồ xôi là đủ. |
Rượu nếp không thế người nội trợ sành sỏi không ngâm gạo , nhưng đồ lên như đồ xôi một lần , dỡ ra nia , xả nước lại đồ lên lần nữa , rồi mới đỡ ra nia , “sềnh” ra , chớ lúc nào nguội mới cho vào rá , cứ một lần nếp mỏng thì lại rắc một lần men làm bằng thuốc Bắc , rồi lấy lá chuối , lá khoai ngứa hay lá sen ủ lên cả Nước rượu chảy như giọt nước đồng hồ ngày xưa xuống một cái thau đặc sẵn dưới cái rá nếp đồ… Ai bảo giết sâu bọ như thế là nuôi sâu bọ ? Tôi thú thực theo học Tây từ thuở bé , cũng biết ấm ở nói chuyện khoa học như ai , nhưng tôi xin nói với các bạn một điều : nếu giết sâu bọ như thế là phản khoa học , tôi thích phản khoa học cả đời , vì rượu nếp ăn quá ngon , sướng quá , “thần sầu” quá. |
Từng bó lá nếp trông như lá dứa non xanh dùng để đồ xôi cho thơm được bà xếp cẩn thận. |
* Từ tham khảo:
- đổ
- đồ ải
- đổ bác
- đổ bể
- đổ bọt oáp
- đổ bộ